ยศทหารและตำรวจไทยตามแบบชาติตะวันตกเริ่มกำหนดให้มีขึ้นครั้งแรกในสมัยรัชกาลที่ 5
ซึ่งเป็นยุคที่มีการปรับปรุง
และจัดระบบระเบียบการบริหารราชการแผ่นดินใหม่ตามแบบยุโรปในทุกด้าน
โดยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้แยกยศและบรรดาศักดิ์ออกจากกันอย่างเด็ดขาด
และโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญัติสำหรับลำดับยศนายทหารบกขึ้นในปี พ.ศ. 2431 กำหนดให้มียศทหารบกตามลำดับชั้นแบบอารยประเทศ ต่อมาเมื่อจัดระเบียบฝ่ายทหารบกเรียบรีอยแล้วจึงให้จัดระเบียบยศทหารเรือ โดยอนุโลมตามแบบกองทัพเรือต่างประเทศเป็นลำดับถัดมา
เมื่อมีการจัดตั้งกองทัพอากาศในสมัยรัชกาลที่ 8 ก็ได้จัดระเบียบยศทหารโดยอนุโลมตามแบบกองทัพเรือ ส่วนยศของตำรวจนั้นได้นำรูปแบบยศของกองทัพบกมาปรับใช้โดยอนุโลม
ยศต่าง ๆ ในประเทศไทยสมัยปัจจุบันมีกฎหมายรองรับเป็นพระราชบัญญัติยศทหาร พุทธศักราช 2479 สำหรับยศของสามเหล่าทัพ[1] และพระราชบัญญัติตำรวจแห่งชาติ พ.ศ. 2547 สำหรับหน่วยงานตำรวจ[2]
สำหรับยศของทหารและตำรวจชั้นสัญญาบัตรของไทยนั้น
เป็นยศที่ต้องมีพระบรมราชโองการพระราชทานยศจากพระมหากษัตริย์ ดังนั้น
เมื่อส่วนราชการของทหาร-ตำรวจ ได้แต่งตั้งทหาร-ตำรวจให้มียศสัญญาบัตรใด ๆ
จะมีคำว่า "ว่าที่" (Acting) ของยศนั้นนำหน้า
จนกว่าจะได้นำความกราบบังคมทูลพระมหากษัตริย์ให้มีพระบรมราชโองการพระราชทาน
ยศแล้ว จึงจะไม่มีคำว่า "ว่าที่" นำหน้ายศนั้น ๆ เว้นแต่ยศทหาร-ตำรวจ
ชั้นนายพล
ซึ่งพระมหากษัตริย์จะมีพระบรมราชโองการแต่งตั้งยศพร้อมๆกับการแต่งตั้งให้
ดำรงตำแหน่ง ยศของทหาร-ตำรวจไทย แบ่งได้ดังต่อไปนี้
1. ยศทหารบก
1.1 ชั้นสัญญาบัตร
1.2 ชั้นประทวน
1.3 ต่ำกว่าชั้นประทวน
1.4 นักเรียนทหาร
2. ยศทหารเรือ
2.1 ชั้นสัญญาบัตร
2.2 ชั้นประทวน
2.3 ต่ำกว่าชั้นประทวน
2.4 นักเรียนทหาร
2.5 นักศึกษาวิชาทหาร
3. ยศทหารอากาศ
3.1 ชั้นสัญญาบัตร
3.2 ชั้นประทวน
3.3 ต่ำกว่าชั้นประทวน
3.4 นักเรียนทหาร
4. ยศตำรวจ
4.1 ชั้นสัญญาบัตร
4.2 ชั้นประทวน
4.3 ต่ำกว่าชั้นประทวน
4.4 นักเรียนตำรวจ
5. อัตราเงินเดือนข้าราชการทหาร-ตำรวจ
5.1 นายทหารชั้นประทวน
5.2 นายทหารชั้นสัญญาบัตร
5.3 อัตราเงินเดือนของตำรวจชั้นประทวน และสัญญาบัตร
6. หมายเหตุ
7. เชิงอรรถ
8. ดูเพิ่ม
9. แหล่งข้อมูลอื่น
ที่มา: http://th.wikipedia.org/wiki/ยศทหารและตำรวจไทย
ชื่อยศทหารและตำรวจไทยในภาษาอังกฤษ
ทหารบก (Royal Thai Army : RTA)
จอมพล = Field Marshal
พลเอก (พล.อ.) = General (Gen.)
พลโท (พล.ท.) = Lieutenant General (Lt.Gen.)
พลตรี (พล.ต.) = Major General (Maj.Gen.)
พันเอก (พ.อ.) = Colonel (Col.)
พันโท (พ.ท.) = Lieutenant Colonel (Lt.Col)
พันตรี (พ.ต.) = Major (Maj.)
ร้อยเอก (ร.อ.) = Captain (Capt.)
ร้อยโท (ร.ท.) = First Lieutenant (Lt.)
ร้อยตรี (ร.ต.) = Second Lieutenant (2Lt.)
จ่าสิบเอก (จ.ส.อ.) = Sergeant Major 1st class (SM.1)
จ่าสิบโท (จ.ส.ท.) = Sergeant Major 2nd class (SM.2)
จ่าสิบตรี (จ.ส.ต.) = Sergeant Major 3rd class (SM.3)
สิบเอก (ส.อ.) = Sergeant (Sgt.)
สิบโท (ส.ท.) = Corporal (Cpl.)
สิบตรี (ส.ต.) = Private 1st class (Pfc.)
พลทหาร (พลฯ) = Private (Pvt.)
ทหารเรือ (Royal Thai Navy:RTN)
จอมพลเรือ = Admiral of the fleet
พลเรือเอก (พล.ร.อ.) = Admiral (Adm./ADM)
พลเรือโท (พล.ร.ท.) = Vice Admiral (V.Adm/VADM)
พลเรือตรี (พล.ร.ต.) = Rear Admiral (R.Adm/RADM)
นาวาเอก (น.อ.) = Captain (Capt.)
นาวาโท (น.ท.) = Commander (Cdr./CDR)
นาวาตรี (น.ต.) = Lieutenant Commander (Lt.Comdr./LCDR)
เรือเอก (ร.อ.) = Lieutenant (Lt.)
เรือโท (ร.ท.) = Lieutenant Junior Grade (LTJG)
เรือตรี (ร.ต.) = Sub-Lieutenant (Sub.Lt.)
พันจ่าเอก (พ.จ.อ.) = Chief Petty Officer 1st class (CPO 1)
พันจ่าโท (พ.จ.ท.) = Chief Petty Officer 2nd class (CPO 2)
พันจ่าตรี (พ.จ.ต.) = Chief Petty Officer 3rd class (CPO 3)
จ่าเอก (จ.อ.) = Petty Officer 1st class (PO 1)
จ่าโท (จ.ท.) = Petty Officer 2nd class (PO 2)
จ่าตรี (จ.ต.) = Petty Officer 3rd class (PO 3)
พลทหาร (พลฯ) = Seaman
ทหารอากาศ (Royal Thai Air force : RTAF)
จอมพลอากาศ =Marshal of the Royal Thai Airforce
พลอากาศเอก (พล.อ.อ.) = Air Chief Marshal (ACM)
พลอากาศโท (พล.อ.ท.) = Air Marshal (AM)
พลอากาศตรี (พล.อ.ต.) = Air Vice Marshal (AVM)
นาวาอากาศเอก (น.อ.) = Group Captain (Gp.Capt)
นาวาอากาศโท (น.ท.) = Wing Commander (Wg.Cdr.)
นาวากากาศตรี (น.ต.) = Squadron Leader (Sqn.Ldr.)
เรืออากาศเอก (ร.อ.) = Flight Lieutenant (Flt.Lt.)
เรืออากาศโท (ร.ท.) = Flying Officer (Flg.Off.)
เรืออากาศตรี (ร.ต.) = Pilot Officer (Plt.Off)
พันจ่าอากาศเอก (พ.อ.อ.) = Flight Sergeant 1st class (FS 1)
พันจ่าอากาศโท (พ.อ.ท.) = Flight Sergeant 2nd class (FS 2)
พันจ่าอากาศตรี (พ.อ.ต.) = Flight Sergeant 3rd class (FS 3)
จ่าอากาศเอก (จ.อ.) = Sergeant (Sgt.)
จ่าอากาศโท (จ.ท.) = Corporal (Cpl.)
จ่าอากาศตรี (จ.ต.) = Leading Aircraftman (LAC)
พลทหาร (พลฯ) = Airman (Amn.)
หมายเหตุ
๑. ยศทหารหญิง ใช้ยศอย่างเดียวกับชาย โดยใช้คำย่อแต่ละเหล่าทัพต่อท้ายชื่อ
ทบ.-WRTA (Woman in the Royal Thai Army)
ทร.-WRTN (Woman in the Royal Thai Navy)
ทอ.-WRTAF (Woman in the Royal Thai Air Force)
เช่น ร.ท.หญิง แก้ว คำเมือง ก็เป็น Lt. Keaw Kummuang WRTA
๒. คำย่อ "ร.น." ต่อท้ายทหารเรือ คือ RTN
๓. "ว่าที่" ใช้ Acting นำหน้ายศ
ตำรวจ (Royal Thai Police)
พลตำรวจเอก (พล.ต.อ.) = Police General (Pol.Gen.)
พลตำรวจโท (พล.ต.ท.) = Police Lieutenant General (Pol.Lt.Gen.)
พลตำรวจตรี (พล.ต.ต.) = Police Major General (Pol.Maj.General)
พันตำรวจเอก (พ.ต.อ.) = Police Colonel (Pol.Col.)
พันตำรวจโท (พ.ต.ท.) = Police Lieutenant Colonel (Pol.Lt.Col)
พันตำรวจตรี (พ.ต.ต.) = Police Major (Pol.Maj.)
ร้อยตำรวจเอก (ร.ต.อ.) = Police Captain (Pol.Capt.)
ร้อยตำรวจโท (ร.ต.ท.) = Police Lieutenant (Pol.Lt.)
ร้อยตำรวจตรี (ร.ต.ต.) = Police Sub-Lieutenant (Pol.Sub.Lt)
นายดาบตำรวจ (ด.ต.) = Police Senior Sergeant Major (Pol.Sen.Sgt.Maj.)
จ่าสิบตำรวจ (จ.ส.ต.) = Police Sergeant Major (Pol.Sgt.Maj.)
สิบตำรวจเอก (ส.ต.อ.) = Police Sergeant (Pol.Sgt.)
สิบตำรวจโท (ส.ต.ท.) = Police Corporal (Pol.Cpl.)
สิบตำรวจตรี (ส.ต.ต.) = Police Lance Corporal (Pol.L/C)
พลตำรวจ (พลฯ) = Police Constable (Pol.Const.)
อ้างอิง: สรรเสริญ สุวรรณประเทศ,กฤดาการ พันธ์บูรณะ.ศัพท์บัญญัติน่ารู้.๒๕๔๒.กรุงเทพ.บริษัทวิทยพัฒน์ จำกัด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น